Lochem is veilig, gezond en inclusief

Toekomstbeeld 2040:
De leefomgeving in 2040 nodigt inwoners nog meer uit om gezonde keuzes te maken. Dat helpt bij een gezonde leefstijl. We geven ruimte zodat inwoners invulling kunnen geven aan positieve gezondheid. Inwoners ervaren een goed sociaal netwerk, naoberschap in hun omgeving. Samen, krachtig en in balans.

Samen met de sterke onderlinge sociale verbondenheid en woonmogelijkheden voor jong en oud is zo het nieuwe toekomstbestendige fundament ontstaan van de sterke kernen. Ook het verenigingsleven floreert mede dankzij deze mix. Lochem behoort tot de top van gebieden met een fijne, gezonde leefomgeving, waar iedereen mee kan doen.

Door de openbare ruimte nog beter klimaatbestendig te maken, is het fijn en veilig wonen in de gemeente Lochem. Nieuwe  woningen zien er in 2040 anders uit door een toename van circulair en natuurvriendelijk materiaalgebruik en het natuurinclusief bouwen. Daarbij is extra rekening gehouden met verblijfsplaatsen voor kwetsbare diersoorten.
De kwaliteit van het milieu, het water en de bodem van de gemeente Lochem zijn behouden in 2040. Op sommige plekken verbeterde de kwaliteit. Hierover maakten we afspraken wanneer er ruimtelijke ontwikkelingen plaatsvonden.

Zo gaan we dit bereiken:

Aandacht voor positieve gezondheid en inclusiviteit

De leefomgeving heeft direct effect op de gezondheid van inwoners. Een aantrekkelijke en groene leefomgeving met een goede ruimtelijke kwaliteit draagt bij aan de leefbaarheid en stimuleert inclusiviteit. Dit nodigt immers uit om elkaar buiten te ontmoeten. We zetten in op het behoud maar ook het versterkenvan de ruimtelijke kwaliteit en lokale identiteit van de kernen. We maken kaders voor de kwaliteit van de openbare ruimte op wijkniveau.

We zorgen ervoor dat de openbare ruimte voor iedereen toegankelijk is. Met toegankelijke, veilige en aantrekkelijke routes om te fietsen en te wandelen vanuit de woonomgeving. In de woonomgeving heeft langzaam verkeer (fietsen, wandelen) voorrang. Ook hebben we aandacht voor verkeersveilige routes, de verkeersveiligheid en toegankelijkheid rondom scholen en (sport)voorzieningen. We stimuleren een gezonde leefomgeving, waar we inzetten op de positieve effecten van sport en bewegen. Bij scholen, sportvoorzieningen, kinderopvang en andere openbare gebouwen en terreinen stimuleren we een gezonde leefstijl.

Bij de plannen die we maken houden we rekening met positieve gezondheid. We zien de GGD -NOG als onze partner als het gaat om vraagstukken over positieve gezondheid en een gezonde leefomgeving. Dit betekent dat voor iedereen in de eigen buurt voldoende mogelijkheden zijn voor ontmoeting, spelen, sporten en bewegen in een groene en aantrekkelijke omgeving. Dit kan gaan om een ommetje, moestuin, fitnessmogelijkheden, speeltuin en activiteiten en ruimte voor het verenigingsleven. De inrichting van de leefomgeving voorkomt hittestress zoveel mogelijk.

Daarnaast is het van belang dat inwoners ook in hun sociale netwerk worden ondersteund. Een rijk gemeenschapsleven en een goede sociale verbondenheid zijn hiervoor belangrijk. Deze fundamenten willen we vanuit de gemeente behouden en versterken. We blijven ons inzetten voor ondersteuning van een goed verenigingsleven, buurtinitiatieven en coördinatie van zorginitiatieven. Dit vergt ook behoud en versterking van voorzieningen in de fysieke leefomgeving.  

We behouden en versterken een goed woon- en leefklimaat

We zetten in op een goede menging van wonen, werken en voorzieningen in de kernen. Wanneer we als gemeente aan de slag gaan met initiatieven bekijken we of onderzoek nodig is om mogelijk negatieve effecten in beeld te brengen en treffen we zo nodig maatregelen om aantasting van gezondheid te voorkomen. Waar mogelijk beperken we lichtvervuiling in de bebouwde kom en het buitengebied.
In ons omgevingsplan nemen we als uitgangspunt voor onze woonwijken, dat het daar rustig, schoon en stil is. In de gebieden zoals in de winkelcentra, langs hoofdwegen en op bedrijventerreinen, mag het wat minder stil zijn. We gaan voor het omgevingsplan uit van heldere en duidelijke milieunormen en een beleidsneutrale overgang van rijksregels, waarbij het uitgangspunt is: een goed woon- en leefklimaat. We sluiten verder aan op de vier milieubeginselen (zie bijlage 1 begrippenlijst). Dit zijn afspraken over de manier waarop we zorgdragen voor ons milieu. Vanuit dit oogpunt hanteert de gemeente Lochem de volgende uitgangspunten:

  • De door de Rijksoverheid wettelijk vastgestelde kwaliteitseisen vormen het minimale niveau voor de gemeente Lochem. Daar waar afwegingsruimte beschikbaar is vanuit milieu, hanteren we waar mogelijk het ‘ja, mits’ uitgangspunt. Met als doel dat meer functies in elkaars nabijheid kunnen voorkomen, rekening houdend en in harmonie met elkaar.
  •  De milieukwaliteit wordt per saldo niet onevenredig aangetast. Onevenredige aantasting van milieukwaliteit treedt op als wettelijke normen worden overschreden. Tussen aantasting en onevenredige aantasting van de milieukwaliteit ligt delicate afwegingsruimte. Daar waar deze afwegingsruimte bij de gemeente ligt, vragen we de initiatiefnemer een integrale benadering van belangen te maken en met ons te delen. Waar nodig én mogelijk wordt de milieukwaliteit verbeterd;
  • Bij de bescherming en de verbetering van de milieukwaliteit zoeken we naar koppelkansen met ruimtelijke ontwikkelingen en andere beleidsvelden;
  • Gebiedsgericht milieubeleid: de milieukwaliteit in een gebied is passend voor de functie van dat gebied. Het mengpaneel binnen de Omgevingswet stelt ons in staat om op sommige milieuaspecten wat strenger te zijn en op andere aspecten wat minder strenge regels te hanteren.

De gemeente volgt (nu en straks) de milieukwaliteitseisen op rijksniveau. Op het moment dat de gemeente heeft uitgewerkt hoe om te gaan met de bandbreedtes op het gebied van milieu (denk aan: geluid, licht, trilling en geurnormen) verwerkt de gemeente dit in het omgevingsplan.

Een veilige leefomgeving is een gezamenlijke verantwoordelijkheid

Onder een veilige fysieke leefomgeving worden brandveiligheid, evenementenveiligheid, waterveiligheid, omgevingsveiligheid, ondermijning, risicobeheersing, crisisbeheersing en natuurbrandbeheersing verstaan. Een veilige leefomgeving zien we als een gezamenlijke verantwoordelijkheid. We trekken samen op met de omgevingsdienst en VNOG. VNOG is een belangrijke partner bij vraagstukken omtrent de fysiek veilige leefomgeving. Zij geeft betekenis aan de risico’s en acteert en adviseert over manieren om een veilige en gezonde fysieke leefomgeving te bereiken en/of in stand te houden. De fysiek en sociaal veilige leefomgeving draagt bij aan een goede kwaliteit van leven en de continuïteit van de samenleving. We zorgen er samen met de veiligheidsregio voor dat mensen bekend zijn met de risico’s en weten hoe te handelen. Dat draagt bij aan de zelfredzaamheid en samenredzaamheid van de inwoners.