Licht in de openbare ruimte

Voor de openbare verlichting op de bedrijventerreinen kiest de gemeente voor een gematigd licht dat we in de avond dimmen. De kleur van de verlichting is wit of een andere kleur waarbij een juiste kleurweergave mogelijk is.
De gemeente staat leddisplays in principe niet toe.
Als het nodig is, overlegt de gemeente met ondernemers over het dimmen of uitschakelen van verlichting.

Meer informatie over Bedrijventerrein (pdf, 359 KB) 

Bezienswaardigheden zoals monumenten, kerken, kunstwerken zijn vaak van ver te zien als ze verlicht zijn. Als ze van de gemeente zijn, kieste de gemeente ervoor om alleen te verlichten als dat een waardevolle toevoeging is. Na 23.00 uur gaat het licht uit of dimmen we het als dit technisch mogelijk is. We richten het licht goed. Als het niet van de gemeente is en de situatie geeft daar aanleiding toe, dan gaat de gemeente in gesprek met de eigenaar.

Meer informatie over Bezienswaardigheden (pdf, 386 KB) 

Recreatieve fietspaden verlichten we niet. Als er verlichting staat, dan verwijderen we die in principe aan het einde van de levensduur als na onderzoek blijkt dat deze verlichting niet nodig is.
Doorgaande fietspaden: verlichten we alleen als ze binnen de bebouwde kom liggen en het een hoofdfietsroute is. We dimmen de verlichting na de spits gedimd zodra als dit technisch mogelijk is. Eventueel kan we haar in de late avond of nacht uitzetten als de fietsroute dan niet gebruikt wordt. We kunnen het fietspad verlichten vanaf de weg die ernaast ligt of op het fietspad zelf.
Op de schoolfietsroute tussen Lochem en Barchem staat nu verlichting die om 22.00 uur uit gaat. We kijken of we met nieuwe technieken nog meer kunnen doen om het licht nog bewuster te gebruiken.

Meer informatie over Fietspaden (pdf, 1.359 KB) 

We vragen onze inwoners om goed te kijken of, hoeveel en wanneer verlichting echt nodig is.We adviseren hen om gebruik te maken van sensorlampen, tijdschakelaars of bewegingsmelders. Om tuinverlichting na 23.00 uur uit te doen en het goed te richten. Om paardenbakken alleen te verlichten als ze gebruik zijn en dan een laagvermogen te gebruiken dat goed gericht is op de paardenbak. En om later op de avond te dimmen (minder fel licht).
 
We betrekken de inwoners actief bij grote veranderingen in het lichtbeeld op straat door bijvoorbeeld vooraf samen te kijken wat de wensen en mogelijkheden zijn. Of door na de veranderingen te evalueren. Zo kunnen we van elkaar en met elkaar leren.

Meer informatie over Inwoners en licht (pdf, 582 KB) 

Voor het plaatsen van een paardenbak moet altijd contact opgenomen te worden met de gemeente. Die beoordeelt per situatie wat mag. Hetzelfde geldt voor verlichting bij een paardenbak.  
Als verlichting mag, dan moet het passend zijn binnen de omgeving en er mag geen lichthinder ontstaan.

Meer informatie over Paardenbak (pdf, 573 KB) 

Nieuwe leddisplays staan we in principe niet toe. Op beperkte plekken is verlichte reclame toegestaan. In ieder geval mogen verlichte reclameborden aan de lantaarnpalen niet. We gaan in gesprek met ondernemers en winkeliers om de lichthoeveelheid en het tijdstip waarop het licht brandt te beperken. Ook gaan we in gesprek met de contractpartner om de abri’s in de bushokjes uit te zetten in de nacht.

Meer informatie over Reclame (pdf, 451 KB) 

We zijn terughoudend met licht in de natuur- en buitengebieden. We gaan in gesprek met de recreatieondernemers om terughoudend te zijn met verlichting, het in de avond in ieder geval te dimmen en die het liefst na 23.00 uur uit te doen.

Meer informatie over Recreatie (pdf, 419 KB) 

Waar stallen en kassen mogen (maatwerk), is het van belang dat er geen onnodige lichthinder ontstaat voor omwonenden en voor de flora en fauna. Als er lichthinder is, gaan we in gesprek met de eigenaren om mogelijke lichthinder te voorkomen of te beperken.

Meer informatie over Stallen en kassen (pdf, 112 KB) 

Voetpaden langs een doorgaande weg verlichten we over het algemeen mee met de rijbaan of het fietspad. Ligt het voetpad gescheiden van de rijbaan of fietspad dan verlichten we die in principe niet apart. De gemeente verlicht solitaire voetpaden niet, behalve als ze woonwijken verbinden of als het doorgaande paden zijn en er genoeg sociale controle is. Dit belijken we per geval. Als we ze wel verlichten, dimmen we de verlichting in de avond. Op die paden waar na 23 uur niet of nauwelijks in gebruik zijn, kunnen we besluiten het licht uit te zetten als dit technisch mogelijk is. Dit stemmen we af met de omgeving.
 
Achterpaden in eigendom van de gemeente verlichten we niet. Zijn de achterpaden van de woningbouwvereniging, dan bepaalt die of ze verlicht worden.

Meer informatie over Voet- en achterpaden (pdf, 793 KB) 

Per type weg en per plek kijkt de gemeente welke hoeveelheid licht wenselijk is. Als het technisch mogelijk is, dimmen we de verlichting. Er komt bij vervanging niet meer licht op straat dan nu het geval is. Bij nieuwe wegen verlichten we op maximaal 75% van de geldende richtlijn (thans de NPR13201/A1) qua lichtsterkte en houden we geen eis aan voor de verticale verlichtingssterkte. Het streven is de verdeling van het licht op de weg zo goed mogelijk te krijgen waarbij de techniek, het budget, de afstand tussen bestaande lantaarnpalen en de plek bepalend zijn voor de realisatie. De lichthinder moet zo klein mogelijk zijn. Daarbij zetten we technieken als dimmen en detectie in als het budget het toelaat.
 
Binnen de kom gaan we in overleg kijken of we verlichting kunnen verwijderen. Bijvoorbeeld op doorgaande wegen waar alleen auto’s gebruik van maken.
In het buitengebied kijken we op de wegen of we met bijvoorbeeld schrikhekken kunnen werken in plaats van met verlichting.

Meer informatie over Wegen (pdf, 615 KB) 

Wij willen lichthinder, lichtvervuiling en onnodig energieverbruik voorkomen. Maar vooral het donkere landschap beschermen en verstoring voor de flora en fauna tegengaan. Er komt in ieder geval niet meer verlichting in het buitengebied dan bij begin van het beleidsplan. Als het kan verwijderen we in overleg de verlichting.
 
De gemeente plaatst geen verlichting in het buitengebied om schijnveiligheid te voorkomen, dus niet een weg verlichten terwijl er geen sociale controle is.
Buiten de bebouwde kom verlichten we niet, behalve als het voor de verkeersveiligheid noodzakelijk is en er geen alternatieven zijn.

Meer informatie over Buitengebied (pdf, 1.307 KB) 

In centrumgebieden plaatsen we een andere vorm of kleur mast om zo een onderscheid te maken tussen centrum en andere gebieden. We dimmen de verlichting in de avond. De verdeling van het licht is zo goed mogelijk waarbij de bestaande mastafstand bepalend is. Op de parkeerterreinen in het centrum dimmen we in de avond het licht als dit technisch mogelijk is). Waar het kan gaat het in de nacht uit.
De kleur van de verlichting is een kleur waarbij een juiste kleurweergave en gezichtsherkenning mogelijk is. Vaak is dit wit licht.
 
Verlichte reclameborden aan de lantaarnpalen zijn niet toegestaan. Knipperende lichtreclames en leddisplays zijn in principe nergens toegestaan. De gemeente gaat in gesprek met de ondernemers in het centrumgebied over duurzaamheid, energiebesparing, sfeer en leefbaarheid. Zo kan de verlichting op elkaar afgestemd worden en komen we tot een prettige, duurzame en sfeervol centrumgebied.

Meer informatie over Centrum (pdf, 655 KB) 

De gemeente plaatst geen openbare verlichting in de natuurgebieden en bossen. Zij is zuinig op haar Flora en Fauna en wil deze beschermen. Niet alleen overdag, maar ook in de avond en nacht. En bij een mooie flora en fauna zijn de eigen bewoners maar ook de recreatieve bezoekers gebaat.

De gemeente zet zich in om gebieden waar donkerte van belang is, zo donker mogelijk te houden. Ze gaat in gesprek met eigenaren van storende en overbodige lichtbronnen.

Meer informatie over Natuurgebied (pdf, 340 KB) 

Parken en groenvoorzieningen verlichten we niet. Een uitzondering is een hoofdfietsroute die door een park heen gaat en waar genoeg sociale controle is. Alleen dan verlichten we het pad. We dimmen de verlichting en doen die uit in de nacht uit als dit technisch mogelijk is.
In die parken waar nu wel verlichting staat, terwijl het geen hoofdfietsroute is en er niet genoeg sociale controle is, verwijderen we in principe de verlichting. Maar wel in overleg met gebruikers en aanwonenden.

Meer informatie over Parken en groenvoorzieningen (pdf, 394 KB) 

Per parkeerterrein kijken we of verlichting zin heeft. Als er verlichting staat, kijken we of de verlichting gewenst is in de nachtelijke uren. In ieder geval dimmen we die als dit technisch mogelijk is (na vervanging armatuur). Als er in de nachtelijke uren geen verlichting nodig is, zetten we de verlichting.

Meer informatie over Parkeerterrein (pdf, 437 KB) 

De verlichting op de sportvelden is van de verenigingen. We vragen de verenigingen om de verlichting goed af laten stellen om onnodige lichthinder te voorkomen. Verlichting op de parkeerterreinen van de gemeente gaat na 24.00 uur in principe uit als dit technisch mogelijk is en als het terrein niet of nauwelijks wordt gebruikt. Dit bekijken we per situatie.
De gemeente overlegt met de sportverenigingen of het licht op de parkeerterreinen van de verenigingen na 24.00 uur uit kan of als niet kan, het te dimmen.

Meer informatie over Sportveld (pdf, 541 KB) 

Meer informatie over Stationsgebied (pdf, 208 KB) 

In woongebieden is sociale veiligheid (gevoel van veiligheid) belangrijk. Bij vervanging blijft het lichtbeeld zoveel mogelijk zoals dat nu op straat is, maar het gaat omlaag in woonwijken waar nu heel veel verlichting staat. Lichthinder voorkomen we zo veel mogelijk. We kiezen een kleur waarbij een goede kleur- en gezichtsherkenning mogelijk is en ook een prettige woonsfeer ontstaat.
 
We voorkomen schijnveiligheid door parken en groenvoorzieningen niet te verlichten, behalve als het echt noodzakelijk is en er geen andere mogelijkheden of andere routes zijn.We hanteren het Politie Keurmerk Veilig Wonen niet.
 
In alle woongebieden dimmen we de verlichting als dit technisch mogelijk is. Per situatie bekijken we hoeveel we kunnen dimmen.
Losse voetpaden verlichten we alleen wanneer deze ook ’s avonds deel uitmaken van een doorgaande wandelroute en beschikken over genoeg sociale controle.
Achterpaden verlichten we niet als deze van ons zijn.
Parkeerterreinen dimmen we als dit technisch mogelijk is en soms kunnen we besluiten om de verlichting op een parkeerterrein dat niet of nauwelijks in gebruik is, in de donkere uren uit te zetten.
 
Bij grotere veranderingen betrekken we de bewoners van het betreffende gebied.

Meer informatie over Woongebied (pdf, 1.276 KB)