Wanneer u wilt gaan bouwen moet u nu in veel gevallen een vergunning aanvragen bij de gemeente. Met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) gaat dit veranderen. Gaat u bouwen dan moet u vanaf 1 januari 2024 een kwaliteitsborger inschakelen die meekijkt of het gebouw aan de technische regels voldoet. Dat doet de gemeente dan niet meer. De nieuwe wet wordt niet meteen voor alle bouwwerken ingevoerd maar gaat als eerste gelden voor bouwwerken die vallen onder gevolgklasse 1. Hieronder leest u welke bouwwerken dit zijn. Maar eerst even een korte uitleg in een kort filmpje:
Opmerking vooraf: in de video wordt gesproken over 2023 als inwerkingtredingsjaar. Na het maken van de video is de inwerkingtredingsdatum verschoven naar 1 januari 2024 en dit is niet in de video verwerkt.
Bekijk de video op ons Youtube kanaal (ondertiteling is aanwezig via cc-knop).
Melding bouwactiviteit (technisch)
Wilt u gaan bouwen, dan moet u bij de gemeente nagaan of u een omgevingsvergunning nodig heeft en of het past binnen het omgevingsplan. Hier kunnen regels in staan die het bouwen verbieden op de locatie. Dit verandert niet. Maar voor bouwwerken uit gevolgklasse 1, zoals een woonhuis, fietsbrug of een kleine opslaghal, hoeft u geen omgevingsvergunning voor het bouwtechnische deel meer aan te vragen bij de gemeente. In plaats daarvan moet u een melding bouwactiviteit (technisch) doen bij de gemeente.
Van controle vooraf naar controle in de praktijk
Als blijkt dat u een melding bouwactiviteit (technisch) moet doen voor uw bouwplan, dan bent u verplicht om een kwaliteitsborger in te huren. Dit zal de grootste verandering voor u zijn. Onder de Wkb controleert de kwaliteitsborger voor en tijdens de bouw en bij de oplevering. De kwaliteitsborger legt ook vast wat de bouwrisico’s zijn van uw plannen. Hij moet hierbij rekening houden met risico’s vanuit de omgeving. In een borgingsplan geeft de kwaliteitsborger aan wat er moet gebeuren zodat uw bouwproject uiteindelijk aan alle technische bouwregels voldoet. Vervolgens kijkt hij op de bouwplaats mee met de aannemer. Is na afloop alles in orde, dan stelt hij een verklaring op. U meldt dan bij de gemeente dat de bouw gereed is. Als blijkt dat iets niet goed gaat, dan kaart de kwaliteitsborger dit aan bij de aannemer en u. De aannemer kan de fout dan meteen herstellen.
Welke bouwwerken vallen onder gevolgklasse 1?
De Wkb geldt eerst alleen voor nieuwbouw in gevolgklassse 1. Vanaf 1 juli 2024 gaat de Wkb naar verwachting ook gelden bij het verbouwen van bouwwerken in gevolgklasse 1.
Onder gevolgklasse 1 vallen gebouwen met laag risico. Het gaat bijvoorbeeld om:
- op de grond gebouwde woningen, ook met bijvoorbeeld garage en kantoor aan huis.
- Woonboten;
- Vakantiewoningen.
- bedrijfsgebouwen van maximaal 2 verdiepingen, ook met een klein kantoor of kleine kantine;
- aanbouwen aan overige gebruiksfuncties van maximaal 2 bouwlagen, bijvoorbeeld een magazijn bij een winkel;
- kleine fiets- en voetgangersbruggen van maximaal 20 meter, die niet over een rijksweg of provinciale weg liggen;
- andere bouwwerken van maximaal 20 meter hoog, zoals masten en antennes.
Of uw bouwproject onder de Wkb valt, kunt u nagaan via omgevingswet.overheid.nl
Welke bouwwerken vallen niet onder gevolgklasse 1?
- Rijksmonumenten, provinciale monumenten en gemeentelijke monumenten. In het (rijks)monumentenregister ziet u of een bepaald bouwwerk een monument is.
- Als in het bouwwerk activiteiten plaatsvinden die het milieu belasten en waar een milieuvergunning voor nodig is.
- Bouwwerken waarvoor een melding brandveilig gebruik nodig is. Deze melding is bijvoorbeeld verplicht voor grote bedrijfspanden met meer dan 150 personen.
- Als voor de constructieve veiligheid of brandveiligheid gekozen is voor een oplossing die niet standaard in de bouwregelgeving staat (gelijkwaardige oplossing). Het bouwplan moet dan door de gemeente worden beoordeeld.
Waar vind ik een kwaliteitsborger?
Een kwaliteitsborger is altijd onafhankelijk. Het is dus níet de bedoeling dat u iemand inhuurt die al een rol speelt bij de (ver)bouw(ing). Via het Register Kwaliteitsborging:vindt u een overzicht van kwaliteitsborgers en instrumenten. Een instrument is een goedgekeurde werkwijze die de kwaliteitsborger gebruikt om de bouw te controleren.
Welke stappen moet ik doorlopen als mijn bouwwerk onder gevolgklasse 1 valt?
Stap 1: Vooroverleg (niet verplicht)
Maak een afspraak voor een vooroverleg als u uw bouwplannen vooraf met de gemeente wilt bespreken.
Stap 2: Een vergunning voor de omgevingsplanactiviteit aanvragen
Minimaal 8 weken voor de start van de bouwactiviteiten vraagt u een omgevingsplanactiviteit bij de gemeente aan. Dit doet u via het Digitale Omgevingsloket: omgevingswet.overheid.nl
Stap 3: Kwaliteitsborger inhuren
U huurt zelf een kwaliteitsborger in. U kunt zoeken in het register instrumenten kwaliteitsborging. De kwaliteitsborger stelt een risicobeoordeling en borgingsplan op.
Stap 4: Melding bouwactiviteit (technisch) indienen
Minimaal 4 weken voor de start van de bouwactiviteiten dient u via www.omgevingsloket.nl een melding bouwactiviteit (technisch) in. Hierbij geeft u aan:
- Dat het gaat om een bouwwerk in gevolgklasse 1
- Wie de kwaliteitsborger is
- Welk instrument gebruikt wordt
Hierbij levert u het borgingsplan en de risicobeoordeling in die de kwaliteitsborger heeft opgesteld. Vanuit de gemeente beoordelen wij deze melding. Zonder geldige melding mag u niet bouwen.
Stap 5: Start bouwwerkzaamheden
Minimaal 2 dagen voor de start van de bouwactiviteiten geeft u via omgevingswet.overheid.nl de startdatum van de bouw door.
Stap 6: Controle door kwaliteitsborger
Tijdens de bouw controleert de kwaliteitsborger:
- de kwaliteit van het bouwwerk;
- of aan de inhoud van het borgingsplan wordt voldaan.
Stap 7: Controle door gemeente
De gemeente kan tijdens de bouw controles uitvoeren en waar nodig handhaven.
Stap 8: Gereedmelding
Minimaal 2 weken voor u het gebouw gaat gebruiken dient u via omgevingswet.overheid.nl in:
- een gereedmelding;
- een verklaring van de kwaliteitsborger dat het bouwwerk voldoet aan de technische eisen;
- het dossier van de aannemer (o.a. tekeningen en berekeningen van het bouwwerk, gebruiksfuncties, gebruikte materialen).
Binnen 2 weken hoort u of de gereedmelding en verklaring van de kwaliteitsborger akkoord zijn door de gemeente. Bij akkoord mag u het bouwwerk in gebruik nemen.
Stap 9: Beëindiging bouwwerkzaamheden
Zijn de werkzaamheden volledig afgerond? Dan geeft u dit uiterlijk de dag nadat alle werkzaamheden zijn afgerond door aan de gemeente, via omgevingswet.overheid.nl.
Welke bijzondere lokale omstandigheden zijn er in de gemeente Lochem?
Onder de Wkb mag een gemeente bijzondere lokale omstandigheden vaststellen. Dit zijn lokale situaties waardoor het eindresultaat van een bouwactiviteit mogelijk niet aan de bouwtechnische regels kan voldoen. De kwaliteitsborger moet van deze bijzondere lokale omstandigheden op de hoogte zijn. De kwaliteitsborger moet ze verwerken in het borgingsplan en de risicobeoordeling.
Op dit moment worden de bijzondere lokale omstandigheden in de gemeente Lochem in kaart gebracht.